Biotyna, nazywana również witaminą B7 czy witaminą H, a nawet koenzymem R, jest znana przede wszystkim ze swojego pozytywnego wpływu na kondycję skóry, włosów i paznokci. Jednak to nie jedyne funkcje, jakie ta substancja pełni w organizmie. Dowiedz się, dlaczego biotyna jest niezbędna w diecie i w jakich produktach można ją znaleźć.
Co to jest biotyna i jakie funkcje pełni w organizmie?
Biotyna to substancja zaliczana do witamin z grupy B, związków rozpuszczalnych w wodzie. Jedna z jej nazw, koenzym R, wskazuje na jedną z najważniejszych cech biotyny, czyli stanowienie niebiałkowej części enzymów. Oznacza to, że pobudza ich aktywność.
Biotyna zasłynęła przede wszystkim z korzystnego wpływu na wygląd skóry, włosów i paznokci. W przypadku włosów nie tylko je wzmacnia oraz zapobiega rozdwajaniu się końcówek, lecz także spowalnia procesy siwienia. Wpływa na przemiany aminokwasów i cukrów, a przy tym ma znaczenie dla syntezy kwasów tłuszczowych.
Biotyna jest również niezbędna dla prawidłowego krzepnięcia krwi dzięki jej właściwościom do tworzenia protrombiny, a także dla funkcjonowania tarczycy. Jej suplementacja wskazana jest dla diabetyków, ponieważ biotyna obniża poziom cukru we krwi. Dodatkowo jej prawidłowy poziom w organizmie podnosi jego odporność.
Biotyna wpływa również na prawidłowe funkcjonowanie gruczołów potowych i jąder, a także zapewnia odpowiedni stan błony jelitowej. Co charakterystyczne dla witamin z grupy B, biotyna wpływa też na prawidłową pracę układu nerwowego.
Niedobór biotyny – czym się objawia? Kto jest nim zagrożony?
Pierwsze objawy niedoboru biotyny, jako że wpływa między innymi na stan skóry, zazwyczaj są zauważalne gołym okiem. Bardzo często tkanka jest wtedy sucha i ściągnięta, czasem podrażniona. Często pojawiają się też jej stany zapalne oraz niezdrowy, szarawy koloryt. Niedobór biotyny ma również wpływ na stan paznokci, które stają się kruche i łamliwe, a także na kondycję włosów, co widoczne jest w ich zmatowieniu oraz rozdwajaniu.
Prawidłowy poziom biotyny w organizmie pozwala zachować odpowiednie funkcje układu nerwowego. Dlatego też przy jej niedoborach mogą wystąpić problemy z koncentracją, otępienie bądź nadmierna drażliwość oraz ciągłe uczucie zmęczenia i senność. W skrajnych przypadkach mogą to być nawet zaburzenia depresyjne czy stany lękowe. Dodatkowo mogą wystąpić również bóle i mrowienie mięśni.
Jednym z objawów niedostatecznej ilości biotyny w organizmie może być również podwyższony poziom cholesterolu we krwi. Inne symptomy to brak apetytu czy zapalenie spojówek.
Niedobory biotyny zdarzają się stosunkowo rzadko. Najczęściej dotyczą osób z zaburzeniami wchłaniania, a także po lub w trakcie długotrwałej kuracji antybiotykowej. Wchłanianie biotyny mogą osłabiać również niektóre leki przeciwpadaczkowe. W grupie ryzyka są też osoby starsze, pacjenci z chorobami jelit oraz sportowcy, ponieważ intensywny wysiłek fizyczny obniża poziom biotyny.
Biotyna – skutki uboczne jej nadmiaru
Ponieważ biotyna należy do substancji rozpuszczalnych w wodzie, jej nadmiar najczęściej usuwany jest z organizmu samoistnie, przede wszystkim z moczem. Dlatego stosowanie biotyny w tabletkach można uznać za bezpieczne. Nawet w przypadku dużych dawek tego koenzymu nie zaobserwowano negatywnych skutków nadmiaru biotyny.
W czym jest biotyna?
Biotyna to substancja powszechnie występująca w żywności. Spośród produktów pochodzenia zwierzęcego, bogate w ten składnik będą między innymi wątróbka i jajka, szczególnie żółtko, a także ryby, zwłaszcza morskie, mleko i ser. Witaminę znajdziemy również w drożdżach winnych. Jej roślinnym źródłem mogą być natomiast otręby czy mąka razowa, orzechy włoskie, migdały, pomidory, szpinak, marchew, awokado, kalafior, bataty, arbuzy, winogrona, banany i brzoskwinie. Składnik ten znajduje się również w roślinach strączkowych, jak soja czy groch, a także w olejach, np. słonecznikowym lub rzepakowym.
Biotyna jest składnikiem niezbędnym w diecie każdego człowieka. Jednak przy prawidłowym odżywianiu jej niedobory są bardzo mało prawdopodobne.